Δημήτρης Στεφανάκης - Δημοσίευμα - Reading Greece: Dimitris Stefanakis – “The novel is the most insightful way of interpreting the world and the human condition”

Reading Greece: Dimitris Stefanakis – “The novel is the most insightful way of interpreting the world and the human condition” - greeknewsagenda.gr

Αθηνά Ρώσσογλου: Αποτελεί εξαιρετική τιμή και χαρά να φιλοξενούμε στο Reading Greece συνέντευξη του πολυβραβευμένου συγγραφέα Δημήτρη Στεφανάκη με αφορμή την έκδοση του μυθιστορήματός του "Πάντα η Αλεξάνδρεια" (Εκδόσεις Μεταίχμιο - Ekdoseis Metaixmio), σχεδόν 15 χρόνια μετά το αριστουργηματικό "Μέρες Αλεξάνδρειας".
Μια συνέντευξη για την λογοτεχνία, τη γλώσσα, και τον τρόπο που η μεγάλη Ιστορία του κόσμου διαπλέκεται με τις μικρο-ιστορίες των λογοτεχνικών ηρώων, για την οποία τον ευχαριστώ θερμά!

Συνέντευξη του Δημήτρη Στεφανάκη στην Athina Rossoglou:

Dimitris Stefanakis (1961) studied Law in the University of Athens. He has translated the works of Saul Bellow, John Updike, Margaret Atwood, E.M. Forster, Joseph Brodsky and Prosper Merimée as well as historical and philosophical essays. Since his debut in 2000 he has published twelve novels. Days of Alexandria was published in French by Viviane Hamy and in 2011 it was awarded both the Prix Mediterranée Etranger and the International Cavafy Prize. Days of Alexandria was also nominated for the Prix du Livre Europeén 2011, representing Greece and was translated in Spanish and Arabic. Film Noir was recently published in French. Dimitris Stefanakis has been also decorated by the French Government as Chevalier des Arts et des Lettres.

Your book Days of Alexandria received critical acclaim upon publication, and was recently followed by Always Alexandria. Tell us a few things about this literary venture of yours.

As far as I’m concerned, this literary venture has been a process of both reading and writing. “Reading” had to do with books, as well as with journals, films, photos, testimonies. Writing required a certain degree of independence on the part of the characters that tell the story and drive the plot. After all, it was their story to tell. My duty was just to craft the narrative voice, to shape a style that could unify the invented world they inhabit.

The books constitute a masterly portrait of Alexandria. Where does the History of the city and the surrounding environment meet the micro-stories of its heroes?

There is always a dividing line where History and micro-stories meet and I guess that this is the miracle we call fiction: the reconciliation of reality and imagination. At first we all use a realistic point of view, whether it is a historical moment or a daily life vignette, but afterwards, the imagination takes over and the whole thing becomes an exercise in invention.

“Alexandria actually became my city, as I had to re-invent the myth bequeathed to us by the poetry of Cavafy”, you stated in an interview. How demanding was to write a book about Alexandria? Where did you draw your material from?

Cavafy’s Alexandria is certainly a constructed city, a “paper city”. His poetry was a kind of chamber music. I kept his re-inventing influence and I set out to compose my own Alexandria as an outdoor adventure, laying the scenes for my readers with detailed descriptions. In novels we cannot just assume that the world exists. We have to build it from scratch. In that case, a significant amount of material is needed. I drew this material from everywhere, but mostly from books and testimonies.

What about language? What role does language play in your work?

Language has had a crucial role in my work. Alexandrians experienced the miracle of multilingualism. It was therefore essential to capture that mixture of languages in everyday life. When writing my two novels, I somehow discovered that words and phrases might be able to work as some kind of illustration.

Ηοw does literature converse with the world it inhabits? Could literature be used to imagine what could be radically different realities?

Reality is undeniably a fierce enemy of literature. People stuck in real life think of fiction as a joke, accepting only the literature that mirrors their banality. It takes a free spirit to imagine different realities than the one we experience. Literature can nurture this spirit.

Since your first book in 2000, what has changed and what has remained the same? Are there recurrent points of reference in your writings?

The only thing that has not changed in these twenty-five years is the toil of creation. I have been working towards my personal vision of literature practicing patience on a regular basis. In the meantime, I have tried to be less ambitious and more generous, although I am not sure if I have succeeded.

As for the recurrent points of reference in my works, I have always written with the belief that the novel is the most insightful way of interpreting the world and the human condition.

“We will have every reason to long for the old days and tell stories, hoping that one day each of us will return to our own Alexandria”. Does writing literature constitute a way for you to reach a longed-for destination?

Writing literature is a destination itself. It is so difficult, so challenging to be a novelist that you cannot keep going unless you are destined for it. In that case, “Alexandria” represents a longed-for masterpiece. But, since nowadays no one writes such masterpieces, we simply hope to generate books that are pleasurable to read.

*Interview by Athina Rossoglou

ΠΗΓΗ: https://www.greeknewsagenda.gr/reading-greece-dimitris-stefanakis-the-novel-is-the-most-insightful-way-of-interpreting-the-world-and-the-human-condition/

Ακολουθεί η συνέντευξη στα ελληνικά

Συνέντευξη με τον Δημήτρη Στεφανάκη στην Αθηνά Ρώσσογλου:

1. Το βιβλίο σας Μέρες Αλεξάνδρειας απέσπασε διθυραμβικές κριτικές, ενώ μετά ακολούθησε και το Πάντα η Αλεξάνδρεια. Πείτε μας λίγα λόγια για τη συγγραφική σας πορεία.

Για μένα, το συγγραφικό αυτό εγχείρημα ήταν μια πορεία συνεχούς ανάγνωσης και γραφής. Η «ανάγνωση» δεν είχε να κάνει μόνο με βιβλία αλλά και με παλιές εφημερίδες, με ταινίες, με φωτογραφίες και μαρτυρίες. Το γράψιμο προϋπέθετε ένα βαθμό αυτονομίας από την πλευρά των χαρακτήρων που λένε την ιστορία και καθοδηγούν την πλοκή. Άλλωστε τη δική τους ιστορία διηγούμαστε. Το δικό μου καθήκον περιοριζόταν στο να επινοήσω την αφηγηματική φωνή, να διαμορφώσω ένα ύφος που θα μπορούσε να ενοποιήσει τον φανταστικό κόσμο τους.

2. Τα βιβλία σας συνθέτουν ένα δεξιοτεχνικό πορτρέτο της Αλεξάνδρειας. Πού συναντιέται η Ιστορία της πόλης με τις μικροϊστορίες των ηρώων της;

Υπάρχει πάντοτε μια διαχωριστική γραμμή όπου η Μεγάλη και η Μικρή Ιστορία του κόσμου συναντώνται και νομίζω πως αυτό είναι το θαύμα που αποκαλούμε μυθοπλασία: Η συμφιλίωση της πραγματικότητας και της φαντασίας. Όλοι ξεκινάμε από ένα ρεαλιστικό σημείο αναφοράς, είτε πρόκειται για ιστορικό γεγονός είτε για στιγμιότυπο από την καθημερινή ζωή, αλλά στη συνέχεια αναλαμβάνει η φαντασία και όλα γίνονται μια άσκηση επινόησης.

3. «Η Αλεξάνδρεια έγινε στην ουσία η πόλη μου, καθώς χρειάστηκε να την επινοήσω εκ νέου πέρα από τον μύθο που μας κληροδότησε η καβαφική ποίηση» είχατε δηλώσει σε μια συνέντευξή σας. Πόσο απαιτητική ήταν η συγγραφή μιας ιστορίας για την Αλεξάνδρεια; Από πού αντλήσατε το υλικό σας;

Η Καβαφική Αλεξάνδρεια είναι μια πεποιημένη πόλη, μια «χάρτινη πόλη». Η ποίησή του θυμίζει μουσική δωματίου. Ακολουθώντας το παράδειγμά του προσπάθησα να συνθέσω την δική μου Αλεξάνδρεια ως μια περιπέτεια που διαδραματίζεται και στους δρόμους, στήνοντας τα σκηνικά για τους αναγνώστες μου με λεπτομερείς περιγραφές. Στο μυθιστόρημα δεν μπορούμε απλά να υποθέσουμε πως ο κόσμος υπάρχει. Πρέπει να τον ξαναχτίσουμε από την αρχή. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ένας μεγάλος όγκος πραγματολογικού υλικού. Το υλικό αυτό το άντλησα από παντού, κυρίως όμως από τα βιβλία και τη ζωντανή μαρτυρία.

4. Μιλήστε μας για τη γλώσσα που χρησιμοποιείτε. Τι ρόλο παίζει η γλώσσα στο έργο σας;

Η γλώσσα κατέχει ένα θεμελιώδη ρόλο στο έργο μου. Οι Αλεξανδρινοί βίωσαν το θαύμα της πολυγλωσσίας. Ήταν λοιπόν απαραίτητο να αποτυπώσω τη γλωσσική επιμειξία στην καθημερινότητα. Γράφοντας τα δύο μου μυθιστορήματα, ανακάλυψα πως οι λέξεις και φράσεις μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ένα είδος εικονογράφησης.

5. Πώς συνομιλεί η λογοτεχνία με τον κόσμο και τους πολίτες του; Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για να φανταστούμε μια ριζικά διαφορετική πραγματικότητα;

Η πραγματικότητα είναι αναμφίβολα ένας θανάσιμος εχθρός της λογοτεχνίας. Οι άνθρωποι προσκολλημένοι στην καθημερινότητα, θεωρούν τη μυθοπλασία ένα είδος αστείου, δεχόμενοι μόνο εκείνη τη λογοτεχνία που επιβεβαιώνει την κοινοτοπία τους. Απαιτείται ελευθερία πνεύματος για να φανταστούμε μια διαφορετική πραγματικότητα από αυτή που βιώνουμε. Η λογοτεχνία είναι σε θέση να αναπτύξει αυτό το πνεύμα.

6. Από την έκδοση του πρώτου βιβλίου σας το 2000, τι θα λέγατε ότι έχει αλλάξει και τι έχει παραμείνει το ίδιο; Υπάρχουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα στα κείμενά σας;

Το μόνο πράγμα που δεν άλλαξε τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια είναι ο μόχθος της δημιουργίας. Εργάστηκα και συνεχίζω να εργάζομαι για το λογοτεχνικό μου όραμα με υπομονή σε καθημερινή βάση. Στο μεταξύ προσπάθησα να είμαι λιγότερο φιλόδοξος και περισσότερο γενναιόδωρος αλλά δεν ξέρω αν τα έχω καταφέρει. Όσο για τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα στο έργο μου, έγραφα πάντα με την πεποίθηση ότι το μυθιστόρημα είναι ο πιο εύστοχος τρόπος για να ερμηνεύσει κανείς τον κόσμο και την ανθρώπινη ύπαρξη.

7. Γράφετε πως «θα έχουμε κάθε λόγο να νοσταλγούμε τα παλιά και να διηγούμαστε ιστορίες, ελπίζοντας πως μια μέρα θα επιστρέψει ο καθένας μας στη δική του Αλεξάνδρεια». Είναι η συγγραφή για εσάς ένα μέσο να φτάσετε σε έναν πολυπόθητο προορισμό;

Η συγγραφή είναι από μόνη της ένας προορισμός. Είναι τόσο δύσκολο και τόσο απαιτητικό να είσαι μυθιστοριογράφος που δεν μπορείς να συνεχίσεις αν δεν είσαι γεννημένος για αυτό. Στην περίπτωση μου η «Αλεξάνδρεια» αντιπροσωπεύει ένα πολυπόθητο αριστούργημα. Από τη στιγμή όμως που σήμερα δεν γράφονται πια αριστουργήματα ελπίζουμε να δημιουργούμε βιβλία που συμβάλλουν στην απόλαυση της ανάγνωσης.

«Η Αλεξάνδρεια έγινε στην ουσία η πόλη μου, καθώς χρειάστηκε να την επινοήσω εκ νέου πέρα από τον μύθο που μας κληροδότησε η καβαφική ποίηση» είχατε δηλώσει σε μια συνέντευξή σας. Πόσο απαιτητική ήταν η συγγραφή μιας ιστορίας για την Αλεξάνδρεια; Από πού αντλήσατε το υλικό σας;
Η Καβαφική Αλεξάνδρεια είναι μια πεποιημένη πόλη, μια «χάρτινη πόλη». Η ποίησή του θυμίζει μουσική δωματίου. Ακολουθώντας το παράδειγμά του προσπάθησα να συνθέσω την δική μου Αλεξάνδρεια ως μια περιπέτεια που διαδραματίζεται και στους δρόμους, στήνοντας τα σκηνικά για τους αναγνώστες μου με λεπτομερείς περιγραφές. Στο μυθιστόρημα δεν μπορούμε απλά να υποθέσουμε πως ο κόσμος υπάρχει. Πρέπει να τον ξαναχτίσουμε από την αρχή. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ένας μεγάλος όγκος πραγματολογικού υλικού. Το υλικό αυτό το άντλησα από παντού, κυρίως όμως από τα βιβλία και τη ζωντανή μαρτυρία.
“Alexandria actually became my city, as I had to re-invent the myth bequeathed to us by the poetry of Cavafy”, you stated in an interview. How demanding was to write a book about Alexandria? Where did you draw your material from?
Cavafy’s Alexandria is certainly a constructed city, a “paper city”. His poetry was a kind of chamber music. I kept his re-inventing influence and I set out to compose my own Alexandria as an outdoor adventure, laying the scenes for my readers with detailed descriptions. In novels we cannot just assume that the world exists. We have to build it from scratch. In that case, a significant amount of material is needed. I drew this material from everywhere, but mostly from books and testimonies.

Reading Greece: Dimitris Stefanakis – “The novel is the most insightful way of interpreting the world and the human condition”

Αναρτήθηκε από: Dimitris Stefanakis

Ο Δημήτρης Στεφανάκης γεννήθηκε το 1961. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Είναι συγγραφέας δώδεκα μυθιστορημάτων και ενός δοκιμίου. Έχει... Διαβάστε περισσότερα...