Δημοσίευμα

Ήρωες μικροί και μεγάλοι, ολοκάθαρα διαγεγραμμένοι, σμιλεμένοι με πειστικές λεπτομέρειες, αναρίθμητα στρώματα γραφής και αφήγησης σε ένα περιβάλλον δράσης και στοχασμού όπου τα πρόσωπα εναλλάσσονται αριστοτεχνικά. Όταν πριν από 15 χρόνια κυκλοφορούσαν για πρώτη φορά οι «Μέρες Αλεξάνδρειας», όλοι είχαν θαυμάσει την ικανότητα του Έλληνα μυθιστοριογράφου που συνέταξε τη μυθιστορηματική βίβλο της πόλης του Καβάφη. Η ολοζώντανη τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής ενθουσίασε εξίσου το γαλλόφωνο και ισπανόφωνο κοινό και έφερε πωλήσεις και βραβεία στον Στεφανάκη. Οι «Μέρες Αλεξάνδρειας» παρέμειναν σημείο αναφοράς για όσους αγαπούν τους μεγάλους κόσμους, το ταξίδι στις εποχές, την ατμόσφαιρα και την κινηματογραφική αφήγηση. Το «Φιλμ νουάρ» ακολούθησε λίγα χρόνια αργότερα, ως δεύτερο μέρος μιας άτυπης τριλογίας συστήνοντάς μας μια ιστορική προσωπικότητα όπως ο Βασίλειος Ζαχάροφ που λίγοι γνώριζαν τότε. Η «Άρια», που θα μπορούσε να τιτλοφορείται και ως «Μέρες Αθήνας», ολοκλήρωσε επιτυχημένα τον αφηγηματικό κύκλο του παλιού κόσμου.

Το νέο μυθιστόρημα του Δημήτρη Στεφανάκη «Μινώταυρος» μάς βάζει ξανά σε αυτό τον κύκλο των Μεγάλων Αφηγήσεων, προϊδεάζοντάς μας ίσως για μια νέα τριλογία με διαφορετική σύσταση και προσανατολισμό. Ο συγγραφέας βέβαια σέβεται πάντα το προβάδισμα της μυθοπλασίας έναντι της Ιστορίας και την απόφασή του να δημιουργεί χαρακτήρες του χτες με τα δομικά υλικά της εποχής μας. Επιλέγει όμως και θέματα που έχουν για τον ίδιο μια βαρύνουσα συναισθηματική σημασία, ιστορίες που τον αφορούν περισσότερο είτε στο επίπεδο του βιώματος είτε στο επίπεδο της προσωπικής κοσμοθεωρίας. Το αποτέλεσμα στο «Μινώταυρο» δεν αφήνει καμία αμφιβολία για την επιτυχία αυτής της επιλογής.

Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει περισσότερο από όλα είναι πως ύστερα από μόλις τρεις μήνες κυκλοφορίας, ο Γιαννιός Αστάκης και η Μαργώ Μποτέλλη έγιναν πρωταγωνιστές της αναγνωστικής μας επικαιρότητας. Μιλάμε ήδη για αυτούς σαν να πρόκειται για χαρακτήρες ενός παλιού κλασικού μυθιστορήματος που διαβάζεται ήδη για δεκαετίες. Υπάρχουν αναγνώστες που φαντασιώνονται ήδη την πανέμορφη Μαργώ, κι άλλοι που ταυτίζονται με τον Γιαννιό αλλά και με τον γιατρό Σήφη Μαραβελάκη, με τον Άγγελο Γαληνό, με τον Μανώλη και τη Ζόλντα, με τον Τσουγκρή, με την Εμέλεια. Αναρωτιούνται πόσοι από τους χαρακτήρες αυτού του μυθιστορήματος αντιστοιχούν σε υπαρκτά πρόσωπα, πράγμα που όταν συμβαίνει καταδεικνύει αμέσως την ακαταμάχητη γοητεία των ηρώων. Ακόμα κι οι τόποι του βιβλίου, το Μεγάλο Κάστρο αλλά και τα ταπεινά χωριά του Νότου της Κρήτης έχουν μπει στην προσωπική μας Γεωγραφία ως τόποι που ήδη επισκεφθήκαμε και τους αγαπάμε. Η ίδια η εποχή μάς κατακλύζει με το άρωμα της και μας καλεί σ’ ένα νοσταλγικό ταξίδι στο χρόνο.

Ο Στεφανάκης οικοδομεί προσεκτικά το έργο του, ξέροντας πως στο τέλος θα πρέπει να θυμίζει μια νοητή κλίμακα, στην οποία κάθε βιβλίο θα γίνει ένα γερό σκαλί για τους μελλοντικούς αναγνώστες του. Τα μυθιστορήματά του ανθίστανται σθεναρά στο χρόνο και στην επικυριαρχία του εφήμερου. Επιστρέφουν με κάθε ευκαιρία και μας υποχρεώνουν να τα μελετάμε κάθε φορά και από διαφορετική γωνία. Η εμπειρία της ανάγνωσης του «Μινώταυρου» μας προσφέρει τη βεβαιότητα πως θα επιστρέφουμε πάντα σ’ αυτόν όπως κάνουμε ήδη και σε άλλα σημαντικά βιβλία του Κρητικού συγγραφέα.

ΠΗΓΗ: https://www.ieidiseis.gr/politismos/207254/minotavros-i-megali-afigisi-tou-dimitri-stefanaki