Δημοσίευμα

Συνέντευξη στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ - Βιβλιοδρόμιο Σαββατοκύριακο 2-3 Μαΐου 2020

συστάσεις - Συγγραφείς της «επικαιρότητας» αυτοσυστήνονται με το ερωτηματολόγιο του «Βιβλιοδρομίου»
Συνέντευξη στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ - Βιβλιοδρόμιο Σαββατοκύριακο 2-3 Μαΐου 2020

«Πιο οδυνηρή είναι η πρώτη περίοδος γραφής»

Η τελευταία φορά που συγκινήθηκα με μια ολοκληρωμένη αφήγηση ήταν... όταν διάβασα το «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος» του Πρίμο Λέβι.
Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ένας συγγραφέας θα χειριζόταν με τόση νηφαλιότητα τη φρίκη και τον τρόμο που βίωσε ο ίδιος. Ηταν πραγματικά συγκινητικός γιατί δεν ήταν καθόλου μελοδραματικός και δεν ήταν μελοδραματικός γιατί ίσως δεν ήταν καθόλου οργισμένος.

Αν μπορούσα να γράφω μετά μουσικής... θα επέλεγα τις «Γαλλικές σουίτες» του Μπαχ, επειδή ακριβώς δεν έχω καταφέρει μέχρι σήμερα να καταλάβω πώς είναι δυνατόν να συνταιριάζονται το θρησκευτικό αίσθημα και η αχαλίνωτη διάθεση για χορό που σου προκαλεί το άκουσμά τους. Κι αυτός ο άλυτος γρίφος εκτός από απόλαυση λειτουργεί και ως μάθημα σύνθεσης τη στιγμή ακριβώς που το έχω ανάγκη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Το πιο οδυνηρό στη διαδικασία της συγγραφής είναι... η πρώτη περίοδος, το άχαρο εκείνο διάστημα κατά το οποίο όλα διαμορφώνονται μέσα σου: το σκηνικό, οι ήρωες, η ιστορία η ίδια. Είναι μια φάση σκληρής διαπραγμάτευσης με τον ίδιο σου τον εαυτό. Οταν ξεπεραστεί αυτό το στάδιο, όλα τα άλλα είναι θέμα συγγραφικής ρουτίνας.

Τρία βιβλία που θα πρότεινα οπωσδήποτε για μια βιβλιοθήκη Λυκείου... είναι η «Μεταμόρφωση» του Κάφκα, «Η φάρμα των ζώων» του Τζορτζ Οργουελ και «Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι» του Οσκαρ Ουάιλντ. Το πρώτο γιατί πάντα θεωρούσα ότι η νουβέλα του Κάφκα έχει κάτι το διασκεδαστικό και ανακουφιστικό. Το δεύτερο γιατί αφορά μια θαυμάσια αλληγορία. Το τρίτο γιατί όταν το διάβαζα ως έφηβος θυμάμαι ότι το είχα απολαύσει αφάνταστα. Με εξαίρεση τη «Μεταμόρφωση», τα άλλα δύο δεν θα τα ξαναδιάβαζα σήμερα με το ίδιο ενδιαφέρον, αυτό όμως δεν αφαιρεί τίποτε από την αξία τους.

Η κριτική που αποδέχομαι αφορά... κυρίως τις συγγραφικές μου προθέσεις, γιατί αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, το σημείο στο οποίο μπορεί να σφάλλει ένας συγγραφέας. Αν υποθέσουμε ότι αυτές οι προθέσεις είναι το σωσίβιο στη μεγάλη θάλασσα της αφήγησης, ένας πνευματικός δημιουργός οφείλει αργά ή γρήγορα να απαλλαγεί από αυτές και να κολυμπήσει χωρίς άλλη βοήθεια στα βαθιά.

Η αυτοκριτική ξεκινάει... από τη σχέση μου με τους αναγνώστες. Οσο περνούν τα χρόνια, αντιλαμβάνομαι ότι πρέπει να απαγκιστρωθώ από τα αναγνωστικά γούστα της εποχής μου. Κι όσο το καταφέρνω αισθάνομαι ότι πλησιάζω όλο και πιο κοντά στον Δημήτρη και σε όσα πρεσβεύει αυτός. Πρόκειται βέβαια για βασανιστική διαδικασία, αφού πρέπει κανείς να παρακάμψει τη ματαιοδοξία και, όπως όλοι ξέρουμε, ο συγγραφέας, καλώς ή κακώς, τρέφεται από τη ματαιοδοξία του.

Η αρχή ενός κλασικού βιβλίου που ζηλεύω είναι: «Στα τρυφερά και ευάλωτα χρόνια της νιότης μου ο πατέρας μου μού έδωσε μια συμβουλή που έκτοτε στριφογυρίζει συνεχώς στο μυαλό μου: “Οποτε νιώθεις την ανάγκη να επικρίνεις κάποιον, να θυμάσαι ότι μπορεί να μην είχε τις ίδιες ευκαιρίες μ’ εσένα”».

Οταν ακούω για την «κρίση της λογοτεχνίας» ή τη «λογοτεχνία της κρίσης» σκέφτομαι... ότι η λογοτεχνία δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την κρίση, γιατί καλά βιβλία εξακολουθούν να γράφονται, άρα η λογοτεχνία δεν περνά καμία κρίση, κι όσο για τη λογοτεχνία που αφορά την κρίση είναι σε μεγάλο βαθμό καιροσκοπική, οπότε με αφήνει αδιάφορο.

Δύο μυθιστορήματα του Δ. Στεφανάκη κυκλοφορούν από τον εκδοτικό οίκο Ακροβάτης, τον οποίο ίδρυσε ο ίδιος: «Στο καφενείο του Αιόλου» (στα ελληνικά μετά τη γαλλική του έκδοση) και το πρωτόλειο του συγγραφέα «Φρούτα εποχής». Στο καφενείο του πρώτου συχνάζουν διάσημοι συγγραφείς του παρελθόντος και αγαπημένοι ήρωες. Ο αφηγητής, καθισμένος στην ίδια πάντα θέση, περιγράφει τα επεισόδια της καθημερινής ζωής του συνταγματάρχη Σαμπέρ, του υπέροχου Γκάτσμπι, των αδερφών Μπροντέ, του Ρασκόλνικοφ, της Λολίτας κ.ά.

Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ - Βιβλιοδρόμιο ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ 2-3 ΜΑΪΟΥ 2020

                                        

Δύο μυθιστορήματα του Δ. Στεφανάκη κυκλοφορούν από τον εκδοτικό οίκο Ακροβάτης, τον οποίο ίδρυσε ο ίδιος: «Στο καφενείο του Αιόλου» (στα ελληνικά μετά τη γαλλική του έκδοση) και το πρωτόλειο του συγγραφέα «Φρούτα εποχής».Δημήτρης Στεφανάκης / Συνέντευξη στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ - Βιβλιοδρόμιο Σαββατοκύριακο 2-3 Μαΐου 2020Δημήτρης Στεφανάκης / Συνέντευξη στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ - Βιβλιοδρόμιο Σαββατοκύριακο 2-3 Μαΐου 2020

Αναρτήθηκε από: Dimitris Stefanakis

Ο Δημήτρης Στεφανάκης γεννήθηκε το 1961. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Είναι συγγραφέας δώδεκα μυθιστορημάτων και ενός δοκιμίου. Έχει... Διαβάστε περισσότερα...

Comments - Σχόλια

Share this Post:

Συνεχίστε την ανάγνωση...