Δημοσίευμα

Συγγραφέας του βιβλίου «Μινώταυρος» – Εκδόσεις Μεταίχμιο

Οι διηγήσεις του πατέρα του παρέμεναν στη μνήμη του για χρόνια, χωρίς να τις έχει αξιοποιήσει συγγραφικά ποτέ, μέχρι που έφτασε η στιγμή ο κάθε ένας από τους ήρωες που γνώρισε κάποτε, να αναλάβει τώρα, τον ρόλο του στις λευκές του σελίδες. Στο διάστημα που μεσολάβησε από την απόφαση να ασχοληθεί με τον Μπραήμη – τον επονομαζόμενο Μινώταυρο – μέχρι τον επίλογο, ο Δημήτρης Στεφανάκης έχτισε και γκρέμισε πολλές φορές τις ιστορίες του. Όπως λέει στο Vivlio-life «Η διαδικασία του γράψε σβήσε δεν επηρεάζεται από τις αφηγήσεις των άλλων, αφορά κυρίως την αγωνία του συγγραφέα να πετύχει τη γεωμετρική αρμονία του όλου. Όσο γράφεται ένα μυθιστόρημα ακροβατεί σε μια παράξενη και εύθραυστη ισορροπία».

• Ο «Μινώταυρος» είναι γεμάτος από ιστορίες που σας διηγήθηκε ο πατέρας σας για τον τόπο του, την Κρήτη. Έχει αποτυπωμένα στις σελίδες του και τα συναισθήματά του;
  Υπάρχουν κάποιες ιστορίες του πατέρα μου και της οικογένειάς μου εν γένει που εντοιχίζονται μέσα στο μυθιστόρημα. Στις σελίδες του βιβλίου βρίσκεται περισσότερο η αίσθηση του πατέρα μου για πρόσωπα και πράγματα της εποχής εκείνης.
• Όπως έχετε πει δεν είχατε σκεφτεί να αξιοποιήσετε συγγραφικά τις διηγήσεις αυτές, τουλάχιστον στην αρχή. Τι ήταν τελικά αυτό που σας έκανε να μας ταξιδέψετε από τα χρόνια του Μεσοπολέμου στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο;
  Η αλήθεια είναι ότι αρχικά δεν φανταζόμουν ότι οι διηγήσεις του πατέρα μου θα μετουσιώνονταν σε μυθιστόρημα, μολονότι πάντοτε με γοήτευαν οι ιστορίες του. Όταν το αποφάσισα, θα έλεγα πως το κάδρο του χρόνου ήταν λίγο πολύ προαποφασισμένο.
• “Μια επιστροφή στην Ιθάκη ακόμα και αν είναι μια προσωρινή επιστροφή, που θα οδηγήσει σε καινούργια ταξίδια και νέες περιπέτειες”. Έτσι χαρακτηρίσατε το μυθιστόρημά σας λίγες μέρες πριν μπει στα βιβλιοπωλεία. Θέλετε να μας μιλήσετε για την Ιθάκη σας και να εξηγήσετε γιατί τη χαρακτηρίζετε προσωρινή;
  Η Ιθάκη για έναν μυθιστοριογράφο δεν μπορεί παρά να είναι το κλασικό μυθιστόρημα, αυτό που απευθύνεται στο μεγάλο κοινό και διαβάζεται όπως ακριβώς παρακολουθεί κανείς μια συναρπαστική κινηματογραφική ταινία. Η λογοτεχνία όμως δεν είναι μόνο κλασικό μυθιστόρημα. Είναι κι ένα σωρό άλλα πράγματα και οφείλει κανείς να τα δοκιμάσει προκειμένου να πάει την τέχνη του ένα βήμα παρακάτω. Αυτό μπορεί να σημαίνει πως σε κάποιο επόμενο βιβλίο, πιθανόν να εγκαταλείψω ξανά αυτή την «Ιθάκη».
• Έξι χρόνια κράτησε αυτή η επιστροφή! Γιατί διήρκεσε τόσο πολύ το ταξίδι σας και πώς ήταν το Νόστιμον ήμαρ;
  Δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος για να γράψει κανείς ένα μυθιστόρημα. Η περιπέτεια της συγγραφής μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες μέχρι μερικά χρόνια. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι, μπορεί όμως και να σημαίνει πολλά. Στον προορισμό του φτάνει πάντα κανείς με ανάμεικτα συναισθήματα – παλινωδεί ανάμεσα στη μελαγχολία και στην ανακούφιση.
• «…και στο διάστημα αυτό έχτισα και γκρέμισα τις ιστορίες μου πολλές φορές, όπως εναρμονίζει ένας συνθέτης τους ήχους μιας μελωδίας» γράφετε. Πόσο επηρεαστήκατε σ’ αυτή την όμορφη διαδικασία από μικρές λεπτομέρειες των μεγάλων αφηγήσεων του πατέρα σας που σας είχαν διαφύγει αρχικά;
  Η διαδικασία του γράψε σβήσε δεν επηρεάζεται από τις αφηγήσεις των άλλων, αφορά κυρίως την αγωνία του συγγραφέα να πετύχει τη γεωμετρική αρμονία του όλου. Όσο γράφεται ένα μυθιστόρημα ακροβατεί σε μια παράξενη και εύθραυστη ισορροπία.
• Οι επινοημένοι ήρωές σας βαδίζουν πλάι στους πραγματικούς στον δρόμο που χάραξε η Ιστορία. Ποια είναι τα βασικά γεγονότα της Κρήτης, της Ελλάδας, του κόσμου στα οποία έπρεπε να στήσετε τη μυθοπλασία σας;
  Τα ιστορικά γεγονότα είναι περίπου δεδομένα. Δεν μπορείς να παραχαράξεις την Ιστορία. Μπορείς να αμφισβητήσεις προθέσεις και κατορθώματα, το σωστό και το λάθος αλλά όχι το γεγονός. Στη σκιά της Μεγάλης Ιστορίας επιλέγεις επεισόδια που θα κάνουν την αφήγησή σου πιο συναρπαστική αλλά και πιο ουσιαστική.
• Από την πρώτη κιόλας σελίδα, μαθαίνουμε πως ο τίτλος σας αναφέρεται στον Μπραήμη, τον επονομαζόμενο Μινώταυρο, που βρέθηκε δολοφονημένος ένα αυγουστιάτικο πρωινό του 1894 στην Άρβη. Είναι η αρχή της ιστορίας, που μάλλον θα μπλεχτεί πολύ, όπως μαρτυρά ο μίτος του εξωφύλλου σας. Να πιάσουμε την άκρη του και να μας δώσετε μια γεύση από την πλοκή;
  Όλη η δράση μοιάζει πράγματι να πυροδοτείται από ένα φονικό στον νότο της Κρήτης του 19ου αιώνα, που υποχρεώνει τον Γιαννιό Αστάκη να καταφύγει στο Μεγάλο Κάστρο. Ζούμε το τέλος της Τουρκοκρατίας που θα οδηγήσει στη σφαγή του 1898. Έκτοτε θα κυλήσει μισός αιώνας ζωής και ο αναγνώστης παρακολουθεί σελίδα σελίδα τους πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος που βρίσκονται αντιμέτωποι στις προκλήσεις που θέτει η Ιστορία στον απλό άνθρωπο, είτε αυτός κατοικεί στο Παρίσι και το Βερολίνο του μεσοπολέμου είτε στην Κρήτη της Γερμανικής Κατοχής.
• Μαργώ Μποτέλλη. Είναι από τους χαρακτήρες που σου επιβάλλονται αλλά από τη στιγμή που τους βάζεις στο παιχνίδι αισθάνεσαι αμέσως ότι μεταμορφώνουν τα πάντα. Σε ποια σελίδα η Μαργώ επέβαλε την παρουσία της και τα έντονα χαρακτηριστικά της;
  Νομίζω ότι το έκανε αυτό από την πρώτη σελίδα που εμφανίζεται, αλλιώς δεν θα είχε νόημα να επενδύσω αφηγηματικά σε αυτήν.
• Κρήτη. Οι πρωταγωνιστές σας περιπλανήθηκαν στη μυθιστορηματική πλατφόρμα μιας Ευρώπης που σκιάστηκε από δύο παγκόσμιους πολέμους, αλλά όλα επέστρεφαν κάποια στιγμή εκεί, στην όμορφη Κρήτη. Ποια είναι η σχέση σας σήμερα με τον τόπο καταγωγής σας και ειδικά με την Άρβη;
  Εξακολουθώ να βλέπω αυτούς τους τόπους με τα μάτια της παιδικής ηλικίας και με τις εικόνες της φαντασίας που μου δημιούργησαν οι οικογενειακές ιστορίες όσο ήμουν ακόμη παιδί.
   
• Λίγα λόγια για το βιβλίο
  Κρήτη, 1894. Από το σκηνικό ενός φόνου στα χωριά του νότου ο Γιαννιός Αστάκης θα βρεθεί στο Μεγάλο Κάστρο, το Ηράκλειο Δύσης και Ανατολής, και στην αγκαλιά της Μαργώς Μποτέλλη. Ζούμε το τέλος της Τουρκοκρατίας στο νησί που θα οδηγήσει στη σφαγή του 1898. Στον μισό αιώνα ζωής που ακολουθεί, οι πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος θα πρέπει να ανταπεξέλθουν στις δοκιμασίες που θέτουν τα μεγάλα γεγονότα στον απλό άνθρωπο είτε αυτός ζει στο Βερολίνο, στο Παρίσι του Μεσοπολέμου ή στα χωριά της Νότιας Κρήτης. Στον λαβύρινθο του χρόνου οι μικροί ήρωες της καθημερινότητας μοιράζονται ανέμελοι τις στιγμές τους ενώ στις φλέβες τους κυλά το αίμα της Ιστορίας.
• Βιογραφικό
  Ο Δημήτρης Στεφανάκης γεννήθηκε το 1961. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 2000 με το μυθιστόρημά του Φρούτα εποχής και έκτοτε έχουν κυκλοφορήσει άλλα οκτώ μυθιστορήματά του. Το μυθιστόρημά του Μέρες Αλεξάνδρειας (2007) μεταφράστηκε στα γαλλικά, τιμήθηκε με το Prix Mediterranee Etranger 2011 και στη συνέχεια μεταφράστηκε στα ισπανικά και στα αραβικά. Ο Δημήτρης Στεφανάκης έχει επίσης ασχοληθεί με τη μετάφραση και το 2011 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη, ενώ την ίδια χρονιά ήταν υποψήφιος για το Prix du Livre Europeen. Το 2014 αναγορεύτηκε από το γαλλικό κράτος Ιππότης του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών για την προσφορά του στον λογοτεχνικό χώρο και τη συμβολή του στην ανάδειξη των Γραμμάτων και των Τεχνών στη Γαλλία και τον κόσμο.

ΠΗΓΗ: https://vivlio-life.gr/δημήτρης-στεφανάκης-συνέντευξη-στη-μ/