Δημοσίευμα

Εξομολόγηση περί λογοτεχνικού κοσμοπολιτισμού

Και τι σημαίνει εντέλει κοσμοπολιτισμός στη λογοτεχνία... Η Αλεξάνδρεια και το Παρίσι, το Cafe de la Paix και η γοητεία του χτες, η ιστορία της διεθνικής αριστοκρατίας; Όχι βέβαια. Λογοτεχνικός κοσμοπολιτισμός είναι το αντίθετο της εσωστρέφειας και του απομονωτισμού. Όπερ σημαίνει, μπορώ να γράφω και για το χωριό μου και να είμαι κοσμοπολίτης αρκεί να κομίζω οικουμενικά μηνύματα στους αναγνώστες μου. Με την αγοραφοβία και τις εθνικές μας εμμονές δεν πάμε πουθενά. Είμαστε πολίτες του κόσμου και πρέπει να το αποδείξουμε διατηρώντας την διαφορετικότητά μας...
Η έννοια του κοσμοπολιτισμού είναι σύμφυτη με την ιστορική μοίρα της ελληνικής φυλής. Πρώτος ο Όμηρος καθόρισε την έννοια του κοσμοπολίτη στους πρώτους κιόλας στίχους της Οδύσσειας. Ο Οδυσσέας είναι ο πρώτος πολίτης του κόσμου. Στη συνέχεια ο κοσμοπολιτισμός που ως φαινόμενο αποτυπώνεται επίσης, στη μυθική Βαβέλ και στη Βαβυλώνα, θα γνωρίσει πολλές μεταλλάξεις. Στο λυκαυγές του εικοστού αιώνα θα κορυφωθεί με το μητροπολιτικό τόξο που σχηματίζουν πόλεις-φάροι της Ανατολικής Μεσογείου –Αλεξάνδρεια, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Θεσσαλονίκη, Βυρηττός– αλλά και οι αγαπημένοι προορισμοί της Ευρώπης: Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο, Βιέννη, Αγία Πετρούπολη. Η διακίνηση ιδεών και εμπορευμάτων μαζί με την συνεχή μετακίνηση ανθρώπων καταρρίπτουν σύνορα κάθε λογής –γλωσσικά, εθνικά, θρησκευτικά.
Οι παγκόσμιοι πόλεμοι, το τέλος της αποικιοκρατίας κι η έξαρση του εθνικισμού θα οδηγήσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην λογική των «κλειστών κοινωνιών». Μέσα στο κλίμα αυτό η νεοελληνική πραγματικότητα, μέρος της οποίας αποτελεί και η λογοτεχνία της, ακολουθεί τη τακτική της απομόνωσης. Κυρίαρχο στοιχείο παραμένει η τάση μας να μηρυκάζουμε εθνικές τραγωδίες και να αναμασάμε εθνικούς μύθους. Η πρόκληση για την νεοελληνική λογοτεχνία είναι να ξεπεράσει την αγοραφοβική της τάση και την εσωστρέφεια των τελευταίων δεκαετιών. Το κοινό ταμείο της παγκόσμιας λογοτεχνίας περιμένει από καιρό της δική μας συνεισφορά…
 

Αναρτήθηκε από: Dimitris Stefanakis

Ο Δημήτρης Στεφανάκης γεννήθηκε το 1961. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Είναι συγγραφέας δώδεκα μυθιστορημάτων και ενός δοκιμίου. Έχει... Διαβάστε περισσότερα...

Comments - Σχόλια

Share this Post:

Συνεχίστε την ανάγνωση...